صلیبی بر فراز آلمان در حال طلوع کردن است. صلیبی که هاینریش بل (1985-1917) از آن به نفرت یاد می کند و آن را مسبب فقز و بدبختی مردم آلمان می داند… صلیب شکسته . . . استقرار حکومت فاشیستی در آلمان و اعلان جنگ به اروپا باعث به وجود آمدن دو دیدگاه متضاد در دو برادر (هانس و کریستوف) می شود. انتقال آن ها به جبهه های شرق و غرب، جدایی و سرنوشت تلخی را رقم می زند.
بل در مقام نویسنده ای ضد جنگ، سرشت اهریمنی رایش و زشتی های جنگ را در یک داستان عاشقانه به تصویر می کشد و این شیوه ای است که کتاب را تبدیل به شاهکاری منحصر به فرد کرده است.
“سیمای زنی در میان جمع” شاهکار بی بدیل هاینریش بل است که برای او جایزۀ ادبی را به ارمغان آورد. در این رمان پر حجم، بل یک زن را در مرکز روایت خود قرار داده و از طریق زندگی او در زمان های مختلف از جوانی تا میانسالی، ما را به آلمان روزگار جنگ و پس از آن می برد.
بل استادانه با برش های زمانی که روش خاص او در قصه گویی است، نکبت و رذالت جنگ را به زیبایی بر ما آشکار می سازد. او استادانه از سیر زندگی نقبی بر سقوط اخلاقی و اجتماعی آدم‌ها می زند که چگونه در شرایط دشوار در ورطۀ ویرانی در می افتند. “سیمای زنی در میان جمع” رمانی است شگفت آور، جذاب و بسیار خواندنی.
«دفترچه خاطرات ایرلندی» روایت سفر کوتاه هاینریش بل به ایرلند در اواسط دهۀ پنجاه میلادی است. بل با یادداشت‌‌‌های پراکنده به شرح حال و وضعیت نابسامان این کشور می‌پردازد. از لطافت و صبر ایرلندی‌هایی سخن می‌گوید که علیرغم مشکلات و مصائب پس از جنگ به دنبال فرصتی دوباره برای زیستن و دوست داشتن هستند. این کتاب از نظربسیاری از منتقدان شاعرانه‌ترین اثر ادبی بل است. نویسنده بی آنکه اشاره‌ای به اقتصاد، تاریخ فرهنگ این سرزمین داشته باشد. با ظرافت، خصوصیات دوستداشتنی مردم ایرلند را به تصویر می‌کشد.
آثارهاینریش بل (۱۹۸۵ – ۱۹۱۷)، روایتی است از جنگ و تأثیر مخرب آن بر عشق، غرور و اخلاق. بل از ملالت‌ها، پلیدی‌ها و بی معنی بودن جنگ سخن می‌گوید. اما برخيز عشق من روزگار مردمانی است که در ویرانه‌های حاصل از جنگ به دنبال نشانه‌ای برای باور مجدد به زندگی هستند. انزجار از جنگ و همذات پنداری با مصیبت‌های آلمانِ خاکسترنشین، جایگاه بل را به عنوان یکی از نویسندگان بزرگ این کشور تثبیت نموده است. در بخشی از این کتاب می‌خوانیم: … چند هفته آخر مرتب تلاش می‌کردم از مردمی که از من می‌پرسیدند برای امرار معاش چه میکنم، بپرهیزم. اگر واقعاً ناچار می‌شدم اسمی برای حرفه‌ام بگذارم، مجبور بودم واژه‌ای را بر زبان بیاورم که آنان را سراسیمه می‌کرد. از این رو ترجیح می‌دهم از روشی نظری برای ثبت اعترافاتم بر کاغذ استفاده کنم.
داستان هایی که در این مجموعه خوانیم میان سال های 1947 و 1951 نوشته شده است. سال هایی که اروپا جنگی خانه بر انداز را پشت سر گذاشته و سراسر در بهت و حیرت فرو رفته بود. هاینریش بل در این داستان ها سر گذشت نظامیان و غیر نظامیان را روایت می کند که ناگهان خود را در دل وضعیتی یافتند که راه گریزی برای آن نبود. جنگ سرنوشت شومی بود که امید ها را در خود بلعید، اما بارقه های روشن نیز در میان داستان های این مجموعه سوسو می زنند.
«سفرهای بسیار به هایدلبرگ» مجموعه داستانی است کوتاه و خواندنی از قهرمانانی که در ویرانه های آلمان بعد از جنگ، به جست و جوی معنایی دوباره برای زیستن هستند. شخصیت های اصلی این کتاب به مانند سایر آثار هاینریش بل زاییده جنگی خانمان سوز هستند که نویسنده از هیچ فرصتی برای نکوهش و مذمت آن دریغ نمی کند.
برخلاف سایر آثار هاینریش بل، «بیلیارد در ساعت نه و نیم» از روایت سرراست ثبت رویدادها فاصله می‌گیرد و با پردازش شخصیت‌های متعدد داستان، از ذهن ایشان خاطرات دور و نزدیکشان را بازگو می‌کند و در نهایت به مانند قطعاتی از یک پازل در کنار هم قرار می‌دهد. داستان در ۶ سپتامبر ۱۹۵۸ اتفاق می‌افتد. زمانی که جنگ جهانی به پایان رسیده و خانواده سرشناس «فهمل» در روز تولد هشتاد سالگی هاینریش فهمل پدربزرگ خانواده دورهم گرد آمده‌اند. راویان یازده گانه داستان با بیان خاطراتی متعلق به گذشته چشم اندازی از فضای پر از خفقان و سیاه آلمان را با بی‌پروایی نمایش می‌دهند. محور اصلی داستان صومعه‌سرایی است که پدربزرگ آن را قبل از جنگ ساخته و نسل‌های بعدی خانواده بنا برشرایط دست به تخریب و ساخت آن می‌زنند …
«قطار سروقت» اولین اثر انتشار یافته از هاینریش بل است. کتاب، سرگذشت سربازی آلمانی ست که با قطار از پاریس به سوی لهستان در سفر است. «قطار سروقت» بر تجربه خونین و نفس گیر سربازان آلمانی در جبهه‌های شرقی جنگ جهانی دوم متمرکز است. قهرمان داستان در مسیر با دو سرباز آلمانی هم صحبت می‌شود و دوستی کوتاه مدتی بین آنها شکل می‌گیرد. او همچنین دختری لهستانی به اسم «اولینا» را ملاقات می‌کند که با نیروهای پارتیزان ضد فاشیسم همکاری می‌کرده اما نظرش در مورد این همکاری عوض شده است. با پیشروی داستان مخاطب با تجارب غم‌انگیز سربازان و تأثیرات به جای مانده از جنگ بر آنها آشنا می‌شود. «آندریاس» نظری منفعلانه در مورد در گیریش در جنگ دارد. اجتناب‌ناپذیری از مرگ نکته ایست که هاینریش بل به شکلی تراژیک آن را در سراسر داستان روایت می‌کند.
ین مجموعه شامل هفده داستان کوتاه از نویسندگانی چون وولفگانگ بورشرت، ایلزه ایشینگر، زیگفرید لنتس، هاینریش بل و برتولت برشت است که گردآورنده آنها را به پنج دسته تقسیم کرده. همچنین مقالاتی هم در بارهٔ تئوری داستان کوتاه آمده است. در پایان هم منابع داستان ها و مقالات ذکر شده. این کتاب از مجموعه کتاب هایی است که در کارگاه های داستان نویسی آلمان مورد استفاده قرار می گیرد و مطالعهٔ آنها به افراد علاقمند به داستان نویسی توصیه می شود.
«دفترچه خاطرات ایرلندی» روایت سفر کوتاه هاینریش بل به ایرلند در اواسط دهۀ پنجاه میلادی است. بل با یادداشت‌‌‌های پراکنده به شرح حال و وضعیت نابسامان این کشور می‌پردازد. از لطافت و صبر ایرلندی‌هایی سخن می‌گوید که علیرغم مشکلات و مصائب پس از جنگ به دنبال فرصتی دوباره برای زیستن و دوست داشتن هستند. این کتاب از نظربسیاری از منتقدان شاعرانه‌ترین اثر ادبی بل است. نویسنده بی آنکه اشاره‌ای به اقتصاد، تاریخ فرهنگ این سرزمین داشته باشد. با ظرافت، خصوصیات دوستداشتنی مردم ایرلند را به تصویر می‌کشد.
